Systemisch leiderschap is een wat onbekend concept dat enorm kan bijdragen in het begrijpen van organisatorische dynamieken, zeker daar waar menselijk en zakelijk, voelen en denken, analytisch en intuïtief tegelijk kunnen bestaan. Het biedt diepere inzichten in organisatorische vraagstukken, en gaat verder dan traditionele probleemoplossingsmethoden. In deze GoedeMorgenCommissaris sessie namen Barbara Hoogenboom, directeur van het Bert Hellinger Instituut Nederland, en Maja Rejger, Consultant Innovation & Digitalisation, interim CEO en commissaris, ons mee in de systemische kijk op organisaties.

Waarom?

De gemiddelde westerse leider heeft de reflex om een probleem direct aan te pakken in plaats van zich af te vragen waarom het probleem zich in eerste instantie voordoet. De reflex is een analytische benadering die zich richt op het oplossen van problemen door het identificeren van oorzaken en gevolgen. Dit kan effectief zijn voor eenmalige problemen, maar wanneer problemen zich herhalen, is het belangrijk om verder te kijken. In de waarom-vraag ligt een systemische benadering besloten, met een bredere blik waarbij de geschiedenis, huidige situatie en toekomstige mogelijkheden worden onderzocht. Het is een manier om niet alleen naar symptomen te kijken, maar ook naar de onderliggende oorzaken van problemen.

Leiderschap

Het belang van systemisch denken binnen organisaties uit zich met name in leiderschapsrollen. Het stellen van vragen en het onderzoeken van kwesties voorbij oppervlakkige symptomen is een manier om onderliggende patronen te begrijpen en diepere organisatorische waarheden te onthullen. Met systemisch leiderschap in de bestuurskamer, met de nadruk op de noodzaak van open vragen en intuïtieve verkenning, kunnen hardnekkige organisatorische problemen effectief aangepakt worden.

De rol van de commissaris

Door de systemische blik toe te voegen aan de analytische en oplossingsgerichte vaardigheden kunnen commissarissen van meer betekenis zijn voor gezonde en productieve organisaties.  Commissarissen bevinden zich vaak in een positie waarin ze een beperkt zicht hebben op de organisatie. Het is belangrijk dat zij zich bewust zijn van hun rol en de dynamiek binnen de organisatie. Het stellen van de juiste vragen is cruciaal om inzicht te krijgen in de onderstroom van de organisatie. Vragen zoals “Wat is hier echt aan de hand?” en “Wat wordt er niet besproken?” kunnen helpen om verborgen patronen te onthullen. Deze systemische vragen kunnen helpen om beter te begrijpen wat er speelt en bieden handvatten om positieve verandering binnen de organisatie mogelijk te maken. Daarbij dient de commissaris naast de analytische blik ook te durven kijken door de bril van intuïtie, reflectie en openheid.

Voor meer informatie over ons wekelijks actualiteitenprogramma GoedeMorgenCommissaris zie hier.