De inhaalslag bij familiebedrijven. De manier van toezichthouden binnen familiebedrijven evolueert, met een groeiende rol voor commissarissen. In GoedeMorgenCommissaris bespraken Roberto Flören – academic director private wealth Nyenrode en toezichthouder – en Brigitte van de Maarel – Managing Partner Karmijn Kapitaal en meervoudig commissaris – de complexe dynamiek en uitdagingen binnen familiebedrijven met nadruk op het belang van goed bestuur.

In het hart van de Nederlandse economie kloppen de familiebedrijven als een niet te onderschatten kracht. Deze bedrijven, variërend van kleine ondernemingen tot wereldspelers, vormen de ruggengraat van de economie en belichamen vaak de essentie van ondernemerschap, traditie en innovatie. Ondanks hun aanzienlijke bijdrage aan de economie, krijgen familiebedrijven niet altijd de aandacht die ze verdienen in media en vakliteratuur. Het rapport “Familiebedrijven en Goed Bestuur” van Roberto Flören werpt een nieuw licht op significante ontwikkelingen binnen deze sector.

Toezicht op familie

Familiebedrijven kennen specifieke uitdagingen en kansen op het gebied van bestuur en toezicht. Vanuit dat oogpunt zijn er positieve ontwikkelingen zichtbaar. Uit het rapport van Flören blijkt dat in de afgelopen tien jaar het aantal familiebedrijven met een raad van advies of commissarissen aanzienlijk gestegen is, van 20% naar bijna 60%. Deze ontwikkeling duidt op een bewustwording van het belang van gestructureerd toezicht en advisering binnen de unieke context van een familiebedrijf.

Commissarissen in deze bedrijven hebben een unieke positie. Anders dan in niet-familiebedrijven ligt de nadruk voor commissarissen hier vaak meer op advisering dan op toezicht. Dit vraagt om een diepgaand begrip van de complexe dynamiek tussen familie, eigendom en bedrijfsvoering. Commissarissen dienen niet alleen te fungeren als toezichthouders, maar ook als adviseurs en vertrouwenspersonen voor de familie en het management.

Brigitte van de Maarel herkent de bijzondere rol. Om een bijdrage vanuit toezicht te kunnen leveren is een behoorlijke mate van empathie en een grondige kennis van zowel de bedrijfs- als familiegeschiedenis van belang. Deze aspecten zijn cruciaal voor het succesvol navigeren van de unieke uitdagingen die familiebedrijven met zich meebrengen. De rol van een commissaris in een familiebedrijf vereist een balans tussen professionele distantie en persoonlijke betrokkenheid, waarbij het begrijpen van familiewaarden en -dynamiek even belangrijk is als zakelijke kundigheid.

Bekende thema’s, andere aanpak

Familiebedrijven hebben te maken met dezelfde thema’s die in de breedte spelen. Hedendaagse uitdagingen zoals digitalisering, globalisering en de noodzaak voor duurzame bedrijfsvoering dwingen ook deze organisaties te professionaliseren. Hierbij staan ze voor de uitdaging om traditionele waarden te combineren met innovatie en aanpassing aan veranderende omstandigheden. Dit vereist een sterke bestuursstructuur die in staat is om de langetermijnvisie van de familie te bewaken én te reageren op korte termijn ontwikkelingen in de markt.

Extern vakmanschap

De evolutie naar meer gestructureerd en professioneel bestuur binnen familiebedrijven biedt nieuwe perspectieven voor de bedrijven zelf en voor professionals die geïnteresseerd zijn in een rol als commissaris. Het vermogen om te adviseren, te begeleiden en soms ook kritisch te zijn, vereist een breed scala aan vaardigheden en competenties. Daarnaast is een diepgaand begrip van de specifieke cultuur en waarden van het familiebedrijf essentieel voor een effectieve bijdrage aan het succes van het bedrijf. Externe expertise kan een waardevolle toevoeging zijn aan de vaak diepgaande kennis over het bedrijf en de markt van de familieleden. De input kan helpen om blinde vlekken te identificeren en nieuwe strategische richtingen te verkennen. Het maakt de rol van commissarissen in deze context is zowel uitdagend als lonend, met een unieke kans om bij te dragen aan de continuïteit en bloei van familiebedrijven in Nederland.

Voor meer informatie over ons wekelijks actualiteitenprogramma GoedeMorgenCommissaris zie hier.