De onzichtbare taal van de boardroom
Ook in de doorgaans formele interactie in de boardroom is non-verbale communicatie en het herkennen ervan een machtig en onthullend instrument. Waar in de neurologie bepaalde gezichtsuitdrukkingen dienen als een venster naar aandoeningen, zijn ze menselijke interacties onmisbaar in het beoordelen van emoties en intenties. Jitske Koeleman gebruikt de wetenschappelijk onderbouwde INSA-methode. Deze methode koppelt specifieke gezichtsuitdrukkingen aan onderliggende persoonlijkheidskenmerken, conflictstijlen en communicatievoorkeuren, en benadrukt het vermogen van gezichtsuitdrukkingen om een diepere, onuitgesproken dialoog te voeren.
Vier archetypen van non-verbale expressie
Koeleman categoriseerde non-verbale communicatie in vier archetypen, elk met unieke kenmerken en implicaties voor interpersoonlijke interacties:
- Het Aanpassingstype – Kenmerkend voor zijn rustige tempo en gevoelsgerichtheid zijn een ontspannen gezichtsuitdrukking en een open lichaamshouding, wijzend op een bereidheid om te luisteren en ondersteunen.
- Het Handelingstype – Gedreven door resultaten en dynamiek, uitgedrukt door actieve gebaren en opgetrokken wenkbrauwen, duidend op een vooruitstrevende en doelgerichte houding.
- Het Analysetype – Detailgericht en inhoudelijk sterk, herkenbaar aan een gefronste blik en geknepen ogen, wat wijst op een diepe focus en een kritische benadering van informatie.
- Het Toenaderingstype – Gericht op relatieopbouw en harmonie, zichtbaar door glimlachen en een warme, uitnodigende houding, met een sterke behoefte aan positieve interpersoonlijke connecties.
Praktische toepassingen en overwegingen
Kennis van non-verbale communicatie kan toegepast worden om boardroomdynamieken te doorzien. Het erkennen en interpreteren van de subtiele signalen helpt om misverstanden te voorkomen, conflicten te bemiddelen en meer cohesie en ondersteuning op te bouwen. Hierbij is er altijd sprake van tweerichtingsverkeer: de eigen non-verbale signalen zijn net zozeer van belang als die van anderen. De eigen lichaamstaal beïnvloedt de perceptie door anderen, een middel dat ingezet kan worden om effectievere communicatiestrategieën te ontwikkelen. Hiervoor is introspectie nodig. Beter begrip van hoe men wordt waargenomen door collega’s en hoe af te stemmen op de communicatieve behoeften van verschillende persoonlijkheden kan leiden tot verbeteringen in zowel persoonlijke als professionele relaties.
De verkenning van non-verbale communicatie in de boardroom onthult een gelaagd en complex landschap van menselijke interactie. Door een dieper inzicht in de subtiele nuances van gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal kunnen professionals niet alleen effectievere communicatoren worden, maar ook bijdragen aan het bouwen van sterkere teams en het realiseren van succesvollere organisaties.